- Các bước sử dụng máy thủy bình
- Đầu tiên bạn cần phải hiểu được mặt thủy chuẩn, biết được thế nào là độ cao tương đối, tuyệt đối
- Mặt thủy tiêu chuẩn: Trên thế giới đã quy chuẩn độ cao trung bình của mực nước biển, ở các lục địa, mặt biển yên tĩnh, trên hải đảo tạo thành mặt cong khép kín .. Làm mặt thủy chuẩn và tất cả các điểm thuộc không gian (các điểm trên mặt thủy chuẩn quy ước có cao tuyệt đối là H=0)
- Độ cao của điểm so với mặt thủy tiêu chuẩn được gọi độ cao tuyệt đối của 1 điểm trên mặt đất! Kí hiệu là H (m)( Thông thường thì mỗi khu vực thường có một điểm mốc được đo đạc tính toán chính xác độ cao tuyệt đối )
- Độ cao tương đối của 1 điểm là độ cao của điểm đó so với một mốc do chúng ta tự chọn kí hiệu là h (m) (Ví dụ : một người cao 1m60 thì lấy mốc là mặt đất tại nơi vị trí mà người đó đang đứng)
- Khi bạn muốn xác định độ cao 1 vùng nào đó so với mực nước biển thì bạn có thể liên hệ với trung tâm đo đạc địa hình, trắc địa ở khu vực đó, người ta sẽ cung cấp cho bạn điểm mốc có độ cao tuyệt đối, tiếp theo bạn chỉ viêc sử dụng Máy Thủy Bình để xác định chênh cao và bằng các phương pháp đo đạc trong trắc địa là xác định được độ cao tuyệt đối của khu vực bạn đang đứng! Độ cao tuyệt đối đó được tính từ mặt nước biển so với khu vực bạn cần tính!
- H (điểm cần tính H (điểm mốc) + (điểm mốc -->điểm cần tính )
- Vì thế Máy Thủy Bình có tác dụng dùng để đo đạc trắc địa ứng dụng trong địa chất, xây dựng. Máy đùng để đo cao độ, đô góc, độ xa của một điểm nào đó, hoặc so sánh độ cao giữa hai điểm với mức độ chính xác cao cỡ mm.
Như đã nói ở trên Máy thủy bình là loại máy được thiết kế để đo các cạnh, các góc và xử lý dữ liệu cạnh và góc. Máy này được dung phổ biến trong điều tra địa chất, khảo sát thực địa. Nói chung là máy được dùng trong ngành trắc địa và xây dựng. Cấu tạo và cách sử dụng của máy thủy bình như sau:
Máy có 3 con ốc phía dưới, trước khi lắp máy vào giá đỡ, điều chỉnh cho 3 con ốc này đều nhau (nhớ để ở mức trung bình thôi để tăng giảm cho dễ)
- Lúc bắt máy vào giá đỡ bạn để ba cái ốc trùng với trục của cái chân máy. Loại máy này nó cân bằng rất nhanh.
- Bước tiếp theo là điều chỉnh sơ bộ bằng 3 cái chân ở giá đỡ trước cho máy đạt độ cân bằng tương đối,sau đó hiệu chỉnh cân bằng của bọt thủy bằng 3 cái ốc ở máy.
- Một Bộ Máy đầy đủ bao gồm: Thân máy chính, mia và chân máy.
- Điều quang để hình ảnh mia trong ống ngắm của máy thủy bình cho hình ảnh rõ ràng nhất.
Khi đọc số đọc trên mia thì sẽ có 2 số đọc ghi số trên mia là hàng m và hàng dm, còn số đọc hàng cm và mm được khắc trên chữ E, cứ mỗi khoảng đen(trắng) đỏ trên chữ E tương ứng là 10mm
2. Hướng dẫn cách đo cao độ giữa hai điểm trên máy thủy bình:
- Kính ngắm có một đầu lớn và một đầu nhỏ. Khi đo nhớ ngắm bằng đầu nhỏ, đầu lớn tuy dễ nhìn nhưng không thấy được gì.
- Ở ngay kính ngắm nhỏ có 1 con ốc để chỉnh tiêu cự của kính so với mắt, khi điều chỉnh con ốc này sẽ giúp nhin thấy cái thước ngắm của máy chuẩn hơn.
- Ở bên cạnh máy có 1 con ốc lớn hơn để điều chỉnh độ nét của kính so với vật, dùng để đọc trị số của mia.
- Gần chân máy có còn có 1 con ốc nữa để điều chỉnh qua trái qua phải.
- Cách đo và công thức tính:
- Ngắm mốc trước sau đó ngắm các điểm chi tiết khác,nhớ là phải ghi chép lại cẩn thận các số liệu để tránh trường hợp sẽ quên.
- Cao độ điểm đo được xác định bằng công thức: Cao độ mốc + Chỉ số đọc mia mốc – Chỉ số đọc mia điểm đo.
Ví dụ
- Bước 1: Đặt máy ở giữa hai điểm A, B cần xác định cao độ. Cân bằng máy chính xác.
- Bước 2: Ngắm vào mia A đọc giá trị chỉ giữa . VD: a1=1726mm
- Bước 3: Quay máy sang mia B và đọc giá trị chỉ giữa. VD: b1 = 1259mm
==> Cao độ giữa hai điểm A và B là : dH= a1-b1= 1726-1259=0.467mm
Ở đây dựa vào kết quả ta có thể nhận xét :
- Số đọc trên mia nào nhỏ hơn, thì vị trí đặt mia đó là CAO hơn so với bên kia.
- Ở đây a1>b1 nên vị trí bên mia B sẽ cao hơn vị trí đặt mia B.
- Đo góc với máy thủy bình:
Góc đo bàn độ ngang được thiết kế bên dưới kính mắt và dễ dàng đọc số, người dùng có thể thiết lập góc 90° hoặc đo đạc một góc bất kỳ sau khi đã bắt mục tiêu với độ chính xác góc ngang là 30′.
Các bước thực hiện
- Bước 1: Cân bằng máy.
- Bước 2: Ngắm vào điểm thứ nhất, xoay bàn độ ngang về giá trị 00.
- Bước 3: Giữ nguyên bàn độ ngang, quay máy đến điểm thứ 2. Đọc số trên bàn độ ngang